February 13

Դարձվածքներ

  1. Բացատրի՛ր դարձվածքները բառարանի օգնությամբ:
    Իրար սրտից ջուր խմել –մեկը մյուսի սրտովը լինել
    Հազար մաղով անցկացրած –անամոթ
    Հիվանդի համար ջուր բերող –օգնության հասնող
    Գլխին կրակ թափել –բարկանալ
    Կանաչ-կարմիրը կապել –ամուսնանալ
    Կոպեկի համար մեռած –ժլատ
    Ուրիշի բնում ձու ածել –ուրիշին օգուտ տալ
    Ոտքի կոխան դարձնել –ոչնչացնել
    Փուշը մատից հանել –օգնել, աջակցել
    Գրքի մի երեսը կարդալ —միակողմանի նայել հարցին

2. Որ դարձվածքների  իմաստն է սխալ բացատրված:

1․ժամավաճառ լինել – իզուր ժամանակ վատնել
2.երեսից կախվել – թախանձել
3.արյունը ջուր դառնալ – սահմռկել
4.աչքերը փակել – ժպտալ
5. աչքը ջուր կտրել – կարոտով, անհամբերությամբ սպասել
6. անձյուն ձմեռ – անճարակ մարդ
7. գլխարկը գետնովը տալ – նորաձև հագնվել
8. գլխին տալ — ուրախանալ:

3.Հետևյալ դարձվածքներով մեկական նախադասություն կազմել:

  1. Լեղին ճաքել-Նապաստակի լեղին ճաքեց, երբ նկատեց, որ գայլն իրեն հետապնդում է։
  2. արյունը գլխին խփել-Արյունը գլխին խփեց, երբ տեսավ, որ ընկերը վիրավորվեց։
  3. հոգին ավանդել-Ծերունին իր այգում հոգին ավանդեց։
  4. անարգանքի սյունին գամել-Ընկերները նրան անարգանքի սյունին էին գամել։
  5. ճամփա պահել-Ես տարիներ շարունակ նրա ճամփան էի պահում։
  6. ականջի հետև գցել-Փաստորեն ականջի հետև էի գցել ամենակարևոր գործերս։

4. Հետևյալ բառերի համար գտնել հոմանիշ դարձվածքներ
ծաղրել-ձեռ առնել
հիվանդանալ-անկողին ընկնել
օգնել-ձեռք մեկնել
հասկանալ-գլխի ընկնել
մեռնել-հոգին ավանդել
անտեսել-ականջի հետև գցել
ծուլանալ-ալարել
ուրախանալ-աշխարհով մեկ լինել
ճարպիկ-օձի լեզու ունենալ
թանկ-ոսկու գին ունենալ
սպառնալ-մատ թափ տալ
գունատվել-պատի ծեփ դառնալ
էժան-ջրի գին

Դարձվածքներին մասին

Դարձվածքները բառեր կամ կապակցություններ են, որոնք արտահայտում են փոխաբերական իմաստ։ Դարձվածք նշանակում է շրջած խոսք։ Դարձվածքների հեղինակը հիմնականում ժողովուրդն է։ Դարձվածքներ շատ են կազմվել մարդու մասերի անվանումներով։ Օրինակ՝ գլուխ, լեզու, աչք, սիրտ, ձեռք, ոտք, բերան, ականջ, կոկորդ բառերը ամենաշատն ենք հանդիպում դարձվածքներում։ Դարձվածքներ են համարվում նաև թևավոր խոսքերը և առած-ասացվածքները։ Դարձվածքը հարստացնում է մեր բառապաշարը և հատուկ համ ու հոտ է տալիս մեր խոսքին։ Հայերենում կան շատ դարձվածքներ, որոնք նաև գործածվում են ուղիղ իմաստով։


Leave a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *

*